Προκειμένου οι δήμοι να ασκήσουν αποτελεσματικά τις αρμοδιότητες, που αφορούν στη διαχείριση αδέσποτων ζώων συντροφιάς και στην πρόληψη της δημιουργίας νέων αδέσποτων και να υλοποιήσουν το επιχειρησιακό τους πρόγραμμα, προβλέπεται η έκδοση των εξής διοικητικών πράξεων:

Αναλυτικότερα όσον αφορά στις ανωτέρω πράξεις:

Επιτροπή Παρακολούθηση του επιχειρησιακού προγράμματος διαχείρισης αδέσποτων ζώων συντροφιάς και πρόληψης δημιουργίας νέων («πενταμελής επιτροπή δήμου»)

Σε κάθε δήμο συγκροτείται, με απόφαση δημάρχου, πενταμελής Επιτροπή Παρακολούθησης του επιχειρησιακού προγράμματος διαχείρισης αδέσποτων ζώων συντροφιάς και πρόληψης δημιουργίας νέων αδέσποτων ζώων («πενταμελής επιτροπή δήμου»). Υπενθυμίζουμε ότι στο κεφάλαιο «Επιτροπή Παρακολούθησης του επιχειρησιακού προγράμματος διαχείρισης αδέσποτων ζώων συντροφιάς και πρόληψης δημιουργίας νέων» της εγκυκλίου 377/15-6-22 του ΥΠΕΣ: Διευκρινίσεις επί διοικητικών θεμάτων σε εφαρμογή διατάξεων του Ν. 4830/2021 / «Νέο πλαίσιο για την ευζωία των ζώων συντροφιάς / Πρόγραμμα ΑΡΓΟΣ» (ΦΕΚ Α' 169), αναφέρονται ειδικότερα θέματα που αφορούν στη συγκρότηση και λειτουργία της εν λόγω επιτροπής.

Αρμοδιότητες της επιτροπής, μεταξύ άλλων, είναι η σύνταξη ετήσιας έκθεσης προς το δημοτικό συμβούλιο, σχετικά με την πρόοδο της υλοποίησης του επιχειρησιακού προγράμματος διαχείρισης αδέσποτων ζώων του δήμου και η διατύπωση προτάσεων για τη βελτίωσή του, καθώς και η εισήγηση στις αρμόδιες υπηρεσίες του δήμου μέτρων αντιμετώπισης των προβλημάτων που προκύπτουν κατά τη διαχείριση των αδέσποτων ζώων.

Επισημαίνουμε ότι η νομική βάση για τη συγκρότηση της Πενταμελούς επιτροπής είναι οι σχετικές διατάξεις του Ν.4830/21 και ότι οποιαδήποτε συγκρότηση η οποία βασίζεται σε προηγούμενο θεσμικό πλαίσιο που έχει καταργηθεί στερείται νομικής βάσης.

Ειδική επιστημονική επιτροπή (Τριμελής)

Η ειδική επιστημονική επιτροπή συγκροτείται με απόφαση δημάρχου και οι αρμοδιότητές της καθορίζονται στην παρ. 10 του άρθρου 10 του Ν.4830/21. Επισημαίνουμε ότι σύμφωνα με την εν λόγω παράγραφο, στην περίπτωση που διαπιστώνεται διαφωνία για την επικινδυνότητα ενός αδέσποτου ζώου συντροφιάς ή για την αναγκαιότητα της πραγματοποίησης ευθανασίας, η ειδική επιστημονική επιτροπή λαμβάνει την οριστική απόφαση για τα θέματα αυτά.

Τροποποίηση του Οργανισμού Εσωτερικής Υπηρεσίας του δήμου

Κατ’ εξαίρεση του άρθρου 10 του ν. 3584/2007 (Α’ 143) και ειδικά για τις υποχρεώσεις που απορρέουν από τον παρόντα (νόμο), η τροποποίηση του Οργανισμού της Εσωτερικής Υπηρεσίας των δήμων εγκρίνεται με απόφαση της Οικονομικής Επιτροπής, κατόπιν εισήγησης της εκτελεστικής επιτροπής και γνώμης του οικείου Υπηρεσιακού Συμβουλίου. Η γνώμη του Υπηρεσιακού Συμβουλίου παρέχεται εντός ενός (1) μηνός από όταν ζητηθεί, άλλως τεκμαίρεται η σύμφωνη γνώμη του.
Η απόφαση εγκρίνεται με πράξη του Συντονιστή της οικείας Αποκεντρωμένης Διοίκησης, ύστερα από γνώμη του οικείου Υπηρεσιακού Συμβουλίου η οποία δημοσιεύεται στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως.

Σύμφωνα με την παρ. 2 του άρθρου 40, της παρ. 4 του άρθρου 46 του Ν.4830/21 και του κεφαλαίου της αριθ. πρωτ. 39343/15-6-2022 (ΑΔΑ: 9ΓΟΕ46ΜΤΛ6-ΒΕΦ) εγκυκλίου του ΥΠΕΣ η τροποποίηση του Οργανισμού Εσωτερικής Υπηρεσίας των δήμων είναι αναγκαία για την οργάνωση και την εφαρμογή του προγράμματος διαχείρισης αδέσποτων ζώων και οι δήμοι όφειλαν ήδη να έχουν προβεί στην εν λόγω τροποποίηση.
Επισημαίνουμε ότι το επίπεδο της μονάδας και η υπαγωγή αυτής στο πλαίσιο του ΟΕΥ είναι στη διακριτική ευχέρεια κάθε δήμου.

Ορισμός υπεύθυνου για θέματα ζώων συντροφιάς

Κάθε δήμος οφείλει να ορίζει υπάλληλο ή αντιδήμαρχο ή εντεταλμένο σύμβουλο υπεύθυνο για θέματα ζώων συντροφιάς, επιφορτισμένο να μεριμνά για την εύρυθμη υλοποίηση του προγράμματος διαχείρισης αδέσποτων ζώων.

Απόφαση της Εκτελεστικής Επιτροπής του δήμου για τις περιοχές επανατοποθέτησης των αδέσποτων ζώων συντροφιάς

Με απόφαση της Εκτελεστικής Επιτροπής του δήμου ρυθμίζονται οι λεπτομέρειες προσδιορισμού της πυκνότητας του πληθυσμού των αδέσποτων ζώων συντροφιάς στην περιοχή όπου αυτά επαναφέρονται, με την προϋπόθεση ότι είναι στειρωμένα και οριοθετούνται οι περιοχές στις οποίες δεν επιτρέπεται η επαναφορά τους. Για την έκδοση της εν λόγω απόφασης θα πρέπει να λαμβάνεται υπόψη ότι δεν επιτρέπεται η επαναφορά αδέσποτων ζώων περιμετρικά από νοσοκομεία, σχολεία, αθλητικά κέντρα, στις εγκαταστάσεις ενόπλων δυνάμεων και σωμάτων ασφαλείας, αυτοκινητόδρομους ταχείας κυκλοφορίας, στους χώρους αποβίβασης και επιβίβασης ακτοπλοϊκών συγκοινωνιών, στα αεροδρόμια, στους σιδηροδρομικούς σταθμούς, στους περιφραγμένους αρχαιολογικούς χώρους και στους περιφραγμένους χώρους του Οργανισμού Κεντρικών Αγορών και Αλιείας ΑΕ και της Κεντρικής Αγοράς Θεσσαλονίκης ΑΕ, καθώς και σε χώρους σφαγείων ή όπου συγκεντρώνονται ή υπάρχουν σκουπίδια. Επισημαίνουμε ότι η εν λόγω απόφαση σχετίζεται με τη δράση «του παρόντος, ως προς την εξασφάλιση των συνθηκών ευζωίας των επανεντασσόμενων στο οικείο περιβάλλον αδέσποτων ζώων συντροφιάς και της ασφάλειας των πολιτών.

Απόφαση Δημοτικού Συμβουλίου για παροχή κινήτρων για την σήμανση, τη στείρωση, την καταχώριση και την υιοθεσία σκύλων και γατών

Με απόφαση του Δημοτικού Συμβουλίου, οι δήμοι δύνανται να παρέχουν κίνητρα, προκειμένου να ενθαρρύνουν τη σήμανση και καταχώριση στο ΕΜΖΣ των σκύλων και των γατών, τη στείρωσή τους, καθώς και την υιοθεσία αδέσποτων ζώων είτε: α) μέσω διατακτικών («voucher») στους δημότες ή κατοίκους τους ή άλλων αντίστοιχων κινήτρων, είτε β) με μείωση των δημοτικών τελών ανά έτος κατά ανώτατο ποσοστό έως δέκα τοις εκατό (10%) για τους ιδιοκτήτες στειρωμένων, σημασμένων και καταχωρημένων στο ΕΜΖΣ ζώων.

Απόφαση του Δημοτικού Συμβουλίου για την εξειδίκευση των κατηγοριών των ευαίσθητων και ευπαθών ομάδων και τον καθορισμό εισοδηματικών ή άλλων κριτηρίων για τη δωρεάν σήμανση, καταγραφή στο ΕΜΖΣ, στείρωση και εμβολιασμό των ζώων συντροφιάς (γατών και σκύλων).

Με απόφαση του Δημοτικού Συμβουλίου κάθε δήμου μπορούν να εξειδικεύονται οι κατηγορίες ευαίσθητων και ευπαθών ομάδων της παρ. 13 του άρθρου 4 και να ορίζονται εισοδηματικά ή άλλα κριτήρια για τη δωρεάν σήμανση, καταγραφή στο ΕΜΖΣ, στείρωση και εμβολιασμό των ζώων συντροφιάς (γατών και σκύλων).
Επισημαίνεται ότι σύμφωνα με την παρ.13 του άρθρου 4, η δαπάνη της σήμανσης και της καταγραφής των δεσποζόμενων ζώων συντροφιάς βαρύνει τον ιδιοκτήτη τους και των αδέσποτων τον οικείο δήμο. Τα φιλοζωικά σωματεία και οι φιλοζωικές οργανώσεις μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα και οι ιδιοκτήτες ή ανάδοχοι ζώων που ανήκουν σε ευαίσθητες και ευπαθείς κοινωνικές ομάδες καθώς και οι ιδιοκτήτες σκύλων που χρησιμοποιούνται αποκλειστικά για την φύλαξη ποιμνίων (ποιμενικών) μπορούν, εφόσον επιθυμούν, να σημαίνουν, να καταγράφουν, να στειρώνουν και να εμβολιάζουν τα ζώα συντροφιάς τους δωρεάν στα κτηνιατρεία των δήμων ή στους ειδικά διαμορφωμένους χώρους των δήμων, των διαδημοτικών κέντρων και των κτηνιατρικών υπηρεσιών των περιφερειών της χώρας ή από συμβεβλημένους με τον δήμο παρέχοντες κτηνιατρικές υπηρεσίες. Στις ομάδες του δευτέρου εδαφίου συμπεριλαμβάνονται ιδίως άτομα με αναπηρία, πολύτεκνοι, τρίτεκνοι, μονογονεϊκές οικογένειες, άνεργοι εγγεγραμμένοι στα Μητρώα του Ο.Α.Ε.Δ. και διαβιούντες με το ελάχιστο εγγυημένο εισόδημα. Επίσης, οι δήμοι δύνανται να χορηγούν δωρεάν τροφή και φάρμακα στα φιλοζωικά σωματεία και στις φιλοζωικές οργανώσεις μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα με τα οποία συνεργάζονται, καθώς και στους αναδόχους.

Απόφαση του Δημοτικού Συμβουλίου για την αύξηση του ποσού που επιβαρύνεται ο ιδιοκτήτης που παραδίδει ζώο συντροφιάς στο δήμο ή τη μείωση του ποσού, ειδικά για ευπαθείς ομάδες Με απόφαση του δημοτικού συμβουλίου μπορούν να αυξάνονται τα ποσά της περ. ζ’ της παρ. 1 του άρθρου 9 ή να μειώνονται ειδικά για τις ευπαθείς και ευαίσθητες ομάδες της παρ. 13 του άρθρου 4.

Με την ίδια απόφαση μπορεί να ορίζεται επιπλέον ποσό για τα έξοδα φιλοξενίας και διατροφής που πρέπει να καταβάλει ανά μήνα φιλοξενίας ο ιδιοκτήτης που παραδίδει το ζώο του στον δήμο.

Έκδοση απόφασης Δημοτικού Συμβουλίου για τα περιφραγμένα πάρκα σκύλων

Με απόφαση του δημοτικού συμβουλίου καθορίζονται οι κανόνες και το ωράριο λειτουργίας των περιφραγμένων πάρκων σκύλων εντός της εδαφικής περιφέρειας κάθε δήμου, ο διαχωρισμός μικρόσωμων και μεγαλόσωμων σκύλων για την είσοδο στα πάρκα, ο μέγιστος αριθμός σκύλων ανά συνοδό και κάθε άλλο σχετικό θέμα για την ομαλή λειτουργία των περιφραγμένων πάρκων σκύλων.

1. N. 4830 / 2021: «Νέο πλαίσιο για την ευζωία των ζώων συντροφιάς - Πρόγραμμα «AΡΓΟΣ» και λοιπές διατάξεις» (Α’ 169).

2. 1609 ΕΞ 2022/17-1-2022 Απόφαση: «Καθορισμός όρων λειτουργίας του Εθνικού Μητρώου Ζώων Συντροφιάς και των Υπομητρώων του» ( Β’ 203).

3. 50534 ΕΞ 2023/22-11-2023 Απόφαση: «Τροποποίηση της υπό στοιχεία 1609 ΕΞ 2022/17.01.2022 κοινής απόφασης των Υπουργών Εσωτερικών και Επικρατείας «Καθορισμός όρων λειτουργίας του Εθνικού Μητρώου Ζώων Συντροφιάς και των Υπομητρώων του (Β’ 203)» (Β’ 6669).

4. 1616 ΕΞ 2023/17-1-2023 Απόφαση: Καθορισμός ειδικότερων θεμάτων σχετικά με τη διαδικασία, τα όργανα, τα αναγκαία δικαιολογητικά και κάθε άλλη λεπτομέρεια για την αδειοδότηση των καταφυγίων ζώων συντροφιάς σύμφωνα με τα άρθρα 28 και 29 του ν. 4830/2021 (Α’ 169), καθώς και των διοικητικών κυρώσεων που επιβάλλονται σε περίπτωση παράβασής τους (Β'135)

5. 31932 ΕΞ 2023/20-4-2023 Απόφαση: Καθορισμός των λεπτομερειών για την αποστολή δείγματος γενετικού υλικού των ζώων συντροφιάς και συγκεκριμένα σκύλων και γατών στο Εργαστήριο Φύλαξης και Ανάλυσης Γενετικού Υλικού Ζώων Συντροφιάς του Ιδρύματος Ιατροβιολογικών Ερευνών της Ακαδημίας Αθηνών, σύμφωνα με τον ν. 4830/2021 (Α’ 169), καθώς και κάθε άλλο σχετικό θέμα (Β'2572).

6. 377 ΕΞ 39343/15-6-2022 Εγκύκλιος: Διευκρινίσεις επί διοικητικών θεμάτων σε εφαρμογή διατάξεων του ν. 4830/2021 "Νέο Πλαίσιο για την ευζωία των ζώων συντροφιάς" (Α'169)

7. 29 ΕΞ 1012/05-01-2023 Εγκύκλιος: Θέματα αναδοχής αδέσποτων ζώων συντροφιάς

8. 54001 ΕΞ 2023/18-12-2023 Διαπιστωτική πράξη: Έναρξη παραγωγικής λειτουργίας Υπομητρώων και Ψηφιακών Υπηρεσιών του Εθνικού Μητρώου Ζώων Συντροφιάς (Β'7129)
Για να δείτε τα αρχεία της ανωτέρω αναφερόμενης νομοθεσίας, μπορείτε να επισκεφθείτε τον ακόλουθο σύνδεσμο: https://pet.gov.gr/helpfiles/emzs-policy-new/nomothesia.html

Σύστημα Διαχείρισης Δράσεων Τοπικής  Αυτοδιοίκησης  και παρακολούθησης των Επιχειρησιακών Προγραμμάτων

Χρήστες του παρόντος συστήματος είναι οι εξουσιοδοτημένοι υπάλληλοι:
·   Των Δήμων (των Συνδέσμων Δήμων και των Δια-δημοτικών Συνεργασιών) για τις ανάγκες παρακολούθησης και εφαρμογής του προγράμματος διαχείρισης των αδέσποτων ζώων.
·  Του Τμήματος Προστασίας Ζώων Συντροφιάς της Διεύθυνσης Οργάνωσης και Λειτουργίας Τοπικής Αυτοδιοίκησης του Υπουργείου Εσωτερικών για την έγκριση και παρακολούθηση υλοποίησης των επιχειρησιακών προγραμμάτων.

Οι Δήμοι της Χώρας (όπως και οι Σύνδεσμοι Δήμων ή/και οι Δια-δημοτικές Συνεργασίες) είναι αρμόδιοι για (άρθρο 3, παρ. 2 Ν.4830-2021):
1. Τη φροντίδα, την περισυλλογή και τη διαχείριση των αδέσποτων ζώων συντροφιάς, εντός των διοικητικών ορίων των οποίων εντοπίζονται τα αδέσποτα ζώα.

2. Την περιοδική σύνταξη και υποβολή προς έγκριση στο Τμήμα Προστασίας Ζώων Συντροφιάς της Διεύθυνσης Οργάνωσης και Λειτουργίας Τοπικής Αυτοδιοίκησης του Υπουργείου Εσωτερικών επιχειρησιακού προγράμματος, το οποίο περιλαμβάνει τις αναγκαίες δράσεις για την εκπλήρωση των υποχρεώσεων των Δήμων που θεσπίζονται με το Νόμο 4831/2021 προς το σκοπό της ευζωίας και της αποτελεσματικής διαχείρισης των αδέσποτων ζώων, καθώς και της πρόληψης δημιουργίας νέων αδέσποτων ζώων, εντός των διοικητικών ορίων κάθε Δήμου. Κάθε επιχειρησιακό πρόγραμμα συνοδεύεται από προϋπολογισμό των επιμέρους κονδυλίων που απαιτούνται για την υλοποίησή του, καθώς και από συγκεκριμένο χρονοδιάγραμμα υλοποίησης κάθε δράσης.

3. Τη συνεργασία με φιλοζωικά σωματεία και φιλοζωικές οργανώσεις μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα που είναι εγγεγραμμένα στο ΕΜΖΣ με στόχο ιδίως:
       i.Την αποτελεσματική υλοποίηση προγραμμάτων περισυλλογής και φιλοξενίας αδέσποτων ζώων συντροφιάς σε κατάλληλα διαμορφωμένα καταφύγια που είναι εγγεγραμμένα στο ΥποΜητρώο Καταφυγίων Ζώων Συντροφιάς.
      ii.Τον εμβολιασμό, τη στείρωση και τη σήμανση αδέσποτων ζώων.
     iii.Την περίθαλψη με υποστήριξη κτηνιάτρου των ασθενών ή τραυματισμένων αδέσποτων ζώων συντροφιάς.
     iv.Τη μέριμνα για την υιοθεσία τους στην Ελλάδα και στο εξωτερικό ή την επανένταξή τους στο οικείο περιβάλλον.
     v.Την εν γένει υλοποίηση κάθε σχετικής δράσης προς το σκοπό της επίτευξης των στόχων του παρόντος.
4. Τη σύνταξη και την υποβολή προς έγκριση στο Τμήμα Προστασίας Ζώων Συντροφιάς της Διεύθυνσης Οργάνωσης και Λειτουργίας Τοπικής Αυτοδιοίκησης του Υπουργείου Εσωτερικών προτάσεων εκπαιδευτικών προγραμμάτων προστασίας αδέσποτων ζώων για τις ανάγκες ενημέρωσης και τεχνικής κατάρτισης των απασχολούμενων υπαλλήλων του Δήμου.
5. Το σχεδιασμό και την υλοποίηση δράσεων και προγραμμάτων που μπορούν να συμβάλλουν στην προστασία και την ευζωία των ζώων συντροφιάς, δεσποζόμενων και αδέσποτων, στην ενημέρωση και την ευαισθητοποίηση των πολιτών στα θέματα της υπεύθυνης ιδιοκτησίας ζώου συντροφιάς και γενικότερα στην προαγωγή της φιλοζωίας.
6. Την υποβολή ετήσιας αναφοράς στο Τμήμα Προστασίας Ζώων Συντροφιάς της Διεύθυνσης Οργάνωσης και Λειτουργίας Τοπικής Αυτοδιοίκησης του Υπουργείου Εσωτερικών αναφορικά με την πρόοδο υλοποίησης των εγκεκριμένων επιχειρησιακών προγραμμάτων και δράσεων που συνοδεύεται από απολογισμό της απορρόφησης των επιμέρους κονδυλίων.